چسب های صنعتی و ساختمانی
برای چسباندن و اتصال دادن قطعات و اشیاء از روش های مختلفی استفاده می شود که هر کدام از این روش ها نیز در موارد گوناگونی کارآمد هستند. با کمک انواع چسب می توانیم مواد و متریال های مختلفی را به یکدیگر متصل کرده و یا محکم کنیم که برای انجام این کار باید نوع استفاده از انواع چسب را بدانیم و اینکه قرار است از چسب برای چسباندن چه چیزهایی استفاده کنیم. چسب های مختلفی به صورت مایع، خمیری، نواری و … وجود دارند که در این مطلب قصد داریم به صورت کامل و جامع آنها را معرفی کنیم. با آروا همراه باشید تا بررسی کنیم که چسب چیست و شناخت کاملی از انواع چسب و کاربرد های آن کسب کنیم.
شاید تاکنون در منزل یا محیط کاری خود از چسب های مختلفی مانند چسب برق، چسب ۱.۲.۳ و … استفاده کرده باشید. اما انواع مدل های مختلف چسب وجود دارند که قطعا کاربرد های آن ها برای شما هم جذاب خواهد بود. شاید تصور اینکه برخی از قطعات را بتوانید به وسیله چسب به راحتی ترمیم کنید یا آن ها را به هم اتصال دهید برای شما سخت باشد اما در ادامه با معرفی انواع چسب ها می توانید به این موضوع پی ببرید که برای هر قطعات و مواد خاص، می توانید به راحتی از چسب مخصوص استفاده کنید.
انواع چسب
انواع چسب برای مصارف مختلف در صنعت وجود دارند. چسب‌هایی که با متریال‌های مختلف تولید شده‌اند و روی مواد مختلف قابلیت چسبندگی دارند. از انواع چسب ساختمانی برای به هم چسباندن متریال‌ها و یا گرفتن نشتی‌های مختلف استفاده می‌شود. همه ما در زندگی روزمره از انواع چسب مثل چسب مایع، چسب سنگ، انواع چسب برق، چسب جوش و چسب ۱۲۳ و … استفاده می‌کنیم.
در ادامه در مورد انواع چسب و چسبهای پرکاربرد در صنعت صحبت خواهیم کرد و ویژگی‌ها و قابلیت‌های هر کدام را بررسی خواهیم کرد.
چسبهای اپوکسیدی
اپوکسیدها، بهترین نوع چسبهای شناخته شده ساختمانی هستند و بیشترین کاربرد را دارند. چسب‌چوب، فلزات، شیشه، بتن،سرامیک‌ها و پلاستیکهای سخت بخوبی می‌چسبند و در مقابل روغن‌ها، آب،اسیدهای رقیق، بازها و اکثر حلال‌ها مقاوم هستند. بنابراین کاربرد بیشتری در چسباندن کفپوش‌های وینیلی در سرویس‌ها و مکان‌های خیس و به سطوح فلزی دارند. بهترین چسب شناخته شده ساختمانی اپوکسید ها هستند و بیشترین کاربرد را دارند، رزین اپوکسی اغلب در حالت معمول مورد استفاده قرار می گیرد که از طریق واکنش نمک سدیم از بیس فنل A با اپی کلروهیدرین ساخته می شود. همچنین امینهای الیفاتیک و اروماتیک به عنوان عامل سخت کننده مورد استفاده قرار می گیرند. این چسب ها به چوب، بتن،شیشه، فلزات، سرامیک و پلاستیک های سخت به راحتی می چسبند و در مقابل آب ، اسیدهای رقیق، روغن ها بسیار مقاوم هستند. بنابراین کاربرد زیادی برای چسباندن کفپوش های وینیلی در مکان های خیس، سرویس ها و به سطح های فلزی دارند، چسب های دو قلو رایج ترین نوع اپوکسید ها هستند که در بسیاری از منازل و صنایع یافت می شود.
چسبهای فنولیک برای فلزات
وقتی که فنل با مقدار اضافی فرمالدئید تحت شرایط بازی در محلول آبی واکنش کند، محصول که تحت عنوان رزول شناخته شده و الیگومری شامل فنل‌های پلدار شده توسط اتروگرومتیلن روی حلقه‌های بنزن می‌باشد، بدست می‌آید. برای جلوگیری از تشکیل حفره‌های پر شده از بخار، اتصالات چسبهای فنولیک تحت فشار، معمولا بین صفحات پهن فولادی گرم شده توسط پرس هیدرولیک سخت می‌شوند. بدلیل شکننده بودن فنولیکها، پلیمرهایی از جمله پلی وینیل فرمال، پلی وینیل بوتیرال ، اپوکسیدها و لاستیک نیتریل اضافه می‌شود تا سخت‌تر گردند. این چسب مایع بر پایه رزین فنولیک مصنوعی است و در اثر گرما دیدن عمل می‌کند. مناسب جهت اتصال مواد اصطکاکی به ترمز و کلاچ.
چسبهای تراکمی فرمالدئید برای چوب
تعدادی از چسبهای مورد استفاده برای چوب نتیجه تراکم فرمالدئید با فنول و رزوسینول (دی هیدروکسی بنزن)هستند. بقیه با اوره یا ملامین متراکم می‌شوند.
چسبهای آکریلیک
چسبهای ساختاری شامل منومرهای آکریلیک توسط افزایشی رادیکال آزاد در دمای محیط سخت می‌شوند.
چسبهای غیر هوازی
چسبهای غیر هوازی در غیاب اکسیژن که یک بازدارنده پلیمر شدن است، سخت می‌گردد. این چسبها اغلب بر پایه دی متاکریلات‌هایی از پلی اتیلن گلیکول هستند. کاربرد این چسبها، اغلب در محل اتصال چرخ دنده ها ،قفل رزوه، تقویت اتصالات استوانه‌ای و برای دزدگیری می‌باشد.
چسب های پلی سولفیدی
پلی سولفیدها در ابتدا به عنوان دزدگیر استفاده می‌شدند و یک کاربرد مهم دزدگیری لبه‌های آینه‌های دوبل می‌باشد. هر دو برای اینکه واحدها را باهم نگه دارند و مانعی در برابر نفوذ رطوبت ایجاد کنند. آنها به وسیله بیس(۲- کلرواتیل فرمال)با سدیم پلی سولفید تهیه می‌شوند و به منظور کاهش قیمت از پرکننده های معدنی استفاده می‌شود. به عنوان نرم کننده، از فتالات‌ها و معرف‌های جفت کننده سیلانی استفاده می‌شود و عامل سخت کننده آنها شامل دی اکسید منگنز و کرومات هستند.
درزگیر های سیلیکون‌ها (چسب آکواریوم)
چسبهای یک جزئی سیلیکون اغلب به چسبها rtv مشهور هستند و شامل پلی دی متیل سیلوکسان (PDMS) با جرم‌های مولکولی در محدود ۱۶۰۰-۳۰۰ با گروههای انتهای استات، کتوکسیم یا اترهستند. این گروهها توسط رطوبت اتمسفر، هیدرولیز شده، گروههای هیدروکسیل تشکیل می‌دهند که بعدا با حذف آب متراکم می‌شوند. چسبهای سیلیکونی نرم و مطلوب هستند و دارای مقاومت محیطی و شیمیایی خوبی هستند. این چسبها به عنوان بهترین پوشش برای استفاده در حمام شناخته شده‌اند. این چسب در بازار ایران با نام چسب آکواریوم شناخته می شود. به دلیل کاربرد های فروان چسب آکواریوم تقریبا در تمامی منازل می توان یافت. کاربرد های اصلی آن:
تعمیر و نگهداری خانه
احتمالا شایع ترین و محبوب ترین استفاده برای چسب سیلیکون (چسب آکواریوم) در پروژهای تعمیر، بازسازی و ساخت خانه است که از آن به ویژه برای پر کردن و آب بندی ترک مفاصل و شکاف های سینک ظرفشویی، سرویس بهداشتی استفاده می شود. چسب سیلیکون (چسب آکواریوم) مقاوم در برابر آب به طور مرتب برای پر کردن حفره ها و تمیز کردن هر شکاف و درزی استفاده می شود. شما همچنین می توانید از آن برای آببندی سطحی مانند سرامیک کف نیز استفاده کنید.
آب بندی و چسباندن شیشه
چسب آکواریوم یک درزگیر و آببند عالی است که قابلیت و توانایی اکثر چسبهای معمول را نیز دارد، انعطاف پذیر و با دوام، دارای خواص قوی اتصال است که می تواند تقریبا به هر سطح، از جمله پلاستیک، فلز و شیشه اعمال شود. یکی از متداول ترین موارد استفاده از درزگیر های سیلیکونی برای چسباندن و تثبیت آینه ها در سرویس های بهداشتی و حمام است.
خودروها
درزگیرهای سیلیکونی در قسمت های مختلف از خودرو کاربرد دارند مهمترین وظیفه درزگیر های سیلیکونی در صنعت خودرو حفاظت از واشر ( gasket )های تحت فشار و دمای بالا در موتور خودرو و … است .(سیلیکون حرارتی)
ساخت آکواریوم شیشه ای
ورق های شیشه ای می توانند با استفاده از چسب آکواریوم (درزگیر های سیلیکون)خیلی راحت در سطح وسیع به هم متصل شوند. چسب آکواریوم به راحتی در برابر آب و فار زیاد مقاومت می کند و یک اتصال قوی با طول عمر بالا بین شیشه ها برقرار خواهد کرد.
چسب چوب
چسب‌هایی که در اثر حذف حلال سخت می‌شوند:
چسبهای تماسی: چسبهای تماسی احتمالا از معروف‌ترین چسبها (چسب کفاشی، چسب آهن، چسب PVC) بر پایه حلال هستند. این‌ها محلول‌هایی از پلیمر در حلال آلی هستند که در دو سطح بکار می‌روند تا متصل شوند. ماده اصلی این چسبها، لاستیک پلی کلروپرن (پلی کروپرن ، پلی کلرو بوتادین) است و برای چسباندن روکش‌های تزئینی و پلاستیکهای محکم دیگر مثل ABS , DVC به چوپ و محصولات فلزی و چسبهای تماسی DIY برای تخت کفش بکار می‌روند.
چسبهای همه کاره پمادی
چسبهای بر پایه حلال مشهور که در ظروف پماد مانند به عموم فروخته می‌شوند، اغلب محلول‌هایی از لاستیک نیتریل (همی‌پلیمر یا بوتادین و آکریلونیتریل) در حلال‌های آلی هستند.
چسب‌هایی که با از دست دادن آب سخت می‌شوند:
محلول‌های آبی و خمیرها: نشاسته، ذرت و غلات، منابع عمده برای استفاده چسب هستند. موارد مصرف عمده برای چسباندن کاغذ، مقوا و منسوجات می‌باشد. کاربردهای آن شامل صفحات موجدار، پاکتهای کاغذی، پنجرگیری تیوپ، چسباندن کاغذ دیواری و چسبهای تر شدنی مجدد با آب می‌باشد. چسبهای تر شدنی توسط آب شامل پلی (وینیل الکل) (DVOH) که در تمبر‌های پُستی مورد استفاده قرار می‌گیرند و از لاتکس صمغهای طبیعی (مثلا صمغی و دکسترین) و پلی وینیل استات (DVN) همراه با مقدار زیادی DVOH پایدار کننده تولید می‌شوند DVOH تنها پلیمرمعروفی است که از منومر خودش ساخته نمی‌شود.
چسب کاشی (چسب لاتکس مصنوعی)
این چسبها شکافها را پر می کنند که آنها را برای تثبیت کاشی های سقف کاذب پلی استایرن و کاشت گچ و گچ می کند. شما همچنین می توانید از آنها در کاشی های کف استفاده کنید. مانند چسب های رزین لاستیک، آنها اجازه می دهد مقدار مشخصی از حرکت بدون ترک خوردگی.
چسب پرکننده (چسب های پلی یورتان فوم)
این چسب در قوطی های اسپری تحت فشار قرار می گیرند، این چسب ها حفره های موجود در چوب و …پر می کند، زیرا فوم هنگام اسپری آن گسترش می یابد. اگر شما نیاز به حذف آنها دارید، باید یک حلال مخصوص تهیه کنید.
سوپر چسب123 (سایانو اکریلات)
این چسب های سریع کار به انواع اقلام خانگی کوچک و صنعتی، از جمله فلزات، شیشه، سرامیک و پلاستیک می چسبند. اما هنگام استفاده از آنها مراقب باشید، زیرا پوست خود را به سایر مواد و سطوح میچسباند و اگر شما به طور تصادفی اشیاء اشتباه را بچسبانید، برای جدا شدن از آنها باید از بین برنده های فوق العاده ویژه استفاده کنید. سوپر چسب ها در بازار ایران با نام چسب 123 به همراه اسپری فعال کننده ارائه می شوند.
چسب pvc چسب لوله پلیکا
این نوع چسب ها به منظورآب بندی و چسباندن لوله های فشار قوی pvc-u استفاده می شود این چسبها با توجه به نوع حلال خاص خود مقداری از سطح لوله پی وی سی را در خود حل نموده و سپس پس طی زمان 8 تا 24 ساعت حالتی مانند جوش سرد پلاستیک در آن ایجاد می کند.
